کفی طبی کفش نوعی ارتز است که برای اصلاح عملکرد کف پا و پایین‌تنه، یعنی کف پا، مچ پا، پا، زانو، ران و لگن، طراحی می‌شود. متخصص برای اصلاح عملکرد کف پا و پایین تنه کفی طبی خاصی را تجویز میکند که فشار روی ساختارهای آسیب دیده‌ی پا و پایین تنه را کاهش می‌دهد تا بیمار دیگر متحمل درد نشود و فرصت لازم برای بهبود این ساختارها ایجاد شود. به علاوه کفی‌های طبی تجویزی با کاهش دادن نیروهای غیرطبیعی یا آسیب‌شناختی وارد بر کف پا و پایین‌تنه از بروز مشکلات آتی در این بخش‌های جلوگیری میکند.
انواع کفی طبی
کفی نرم و شکل‌پذیر
کفی‌های طبی نرم شکل‌پذیر برای ایجاد لایه حفاظتی زیر پا یا کاهش فشار روی ناحیه آسیب‌دیده یا دردناک کف پا به کار برده می‌شود. این نوع کفی برای کنترل عملکرد غیرطبیعی کف پا نیز طراحی می‌شود. مواد مختلفی مانند چوب‌پنبه، چرم، فوم پلاستیکی و لاستیک در تهیه این نوع کفی به کار برده می‌شود. این نوع کفی از کفی فانکشنال یا عملکردی نرم‌تر و منعطف‌تر است. کفی شکل‌پذیر برای درمان پینه دردناک کف پا، زخم پای دیابتی، درد استخوانی کف پا و دیگر ناراحتی‌های کف پا به کار برده می‌شود.
کفی عملکردی یا فانکشنال
از کفی عملکردی یا فانکشنال برای اصلاح عملکرد پا و در نتیجه اصلاح عملکرد غیرطبیعی پایین‌تنه استفاده می‌شود. بعضی کفی‌های عملکردی نیز مانند کفی‌های نرم شکل‌پذیر برای حمایت از ناحیه‌های دردناک کف پا نیز طراحی می‌شود.
کفی طبی عملکردی برای درمان گستره وسیعی از عارضه‌های دردناک کف پا و پاین‌تنه کاربرد دارد که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد مفصل انگشت شست پا و مفصل دیگر انگشتان
- درد پاشنه و قوس کف پا
- درد مچ و پاشنه پا
از آنجایی که عملکرد غیرطبیعی کف پا اختلال‌های پا، زانو و مفصل ران (لگن) را نیز به دنبال دارد، انواع کفی طبی عملکردی معمولاً برای درمان التهاب تاندون و بورس (بورسیت) مچ پا، زانو و مفصل ران و همچنین درد جلوی ساق پا تجویز می‌شود.
اگر چه اکثر پژوهشگران در زمینه استفاده از ارتزها برای درمان عارضه‌های خاصی مانند درد جلوی ساق پا یا التهاب تاندون آشیل مطالعه میکنند، اما شرایطی پیش می‌آید که کفی طبی باید در ورزش‌های معین نیز به کار برده شود.
کفی ورزشی و کفی فوتبالی
فوتبالیست‌ها هنگام تمرین و در هر مسابقه مدت زیادی می‌دوند و دچار آسیب‌دیدگی‌هایی می‌شوند که در میان مانند دوندگان شایع است، همچنین حرکت‌های سریعی که برای گرفتن توپ انجام می‌دهند نیز گاهی صدمات جدی را به دنبال دارد. آسیب‌های ناشی از استفاده بیش از حد، مانند پیچ خوردن و رگ به رگ شدن مچ پا و کشیدگی تاندون آشیل در میان بازیکنان راگبی و فوتبال شایع است.
آن گروه از ورزشکاران که مانند بازیکنان فوتبال و راگبی کفش ورزشی مخصوص به پا میکنند، به کفی‌های خاصی مانند کفی فوتبالی برای کفشهای جذب خود نیاز دارند. این کفی فوتبالی باید هیل کاپ و نگهدارنده گودی کف پا داشته باشند تا بیشینه پایداری را به دست دهند. به علاوه کفی فوتبالی باید خاصیت ضربه‌گیری داشته باشد تا فشار و کشش روی عضله‌ها را کاهش دهد و از آسیب دیدگی جلوگیری کند.
کفی های مخصوص کف پا و قوزک پا نیز از دیگر انواع کفی های طبی می باشد.
کفش طبی
هر چه مشکل پا جدی‌تر باشد، باید کفش مخصوص‌تری با دقت بیشتر متناسب با کف پا تهیه شود تا کاملاً اندازه و راحت باشد و راه رفتن با پای آسیب پ‌دیده را راحت‌تر کند. برای تهیه چنین کفش طبی ابتدا قالب‌گیری انجام می‌شود و سپس متخصصین کفش طبی را دقیقاً اندازه پا تهیه میکنند و تمام اصلاحات ضروری تجویز شده از سوی متخصص ارتوپد را در ساخت آن رعایت میکنند یا در صورت لزوم خود اصلاح دیگری را به آن اضافه میکنند.
مواد قابل استفاده در ساخت کفی
کفی فیبر کربنی
یکی از ابداعات جدید مطرح شده در زمینه ساخت ارتز و کفی بهره‌گیری از تکنولوژی فیبر کربنی است. تکنولوژی کربن از فیبر کربن پیش اشباع در ساخت ارتز استفاده میکند. به‌کارگیری تکنولوژی کربن در ساخت ارتز و پروتز مزایایی دارد که بعضی از آنها عبارت است از:
- سبک‌تر بودن
- افزایش انعطاف پذیری
- دوام بیشتر
- قدرت بیشتر
ارتزها و کفی‌های تهیه شده با استفاده از تکنولوژی کربن به طور میانگین نیمی از وزن فراورده‌های تهیه شده به روش‌های قدیمی را دارند و محکم‌تر، بادوام‌تر و منعطف‌تر هستند، بنابراین دوام بیشتر و عملکرد بهتر دارند.
آکریلیک
پلیمرهای متیل متاکریلات نخستین موادی بودند که برای تهیه کفی‌های سنتزی سفت به کار برده شدند. این کفی‌ها به راحتی ترک برمی‌دارند.
پلی‌پروپیلن
پلی پروپیلن پلاستیکی با وزن مخصوص پایین و سفتی بالا است. این ترکیب سبک و با مقاومت بالا برای تهیه کفی‌های طبی محکم مناسب است، اگر چه وجود هر گونه شیار یا فرورفتگی روی پوسته نهایی نقطه فشاری را ایجاد میکند که در نهایت به ترک خوردن کفی می‌انجامد.
تجویز و ساخت کفی
متخصص پا (پدیاتریست) برای طراحی و ساخت کفی طبی معاینه بیومکانیکی (زیست مکانیکی) کف پا و پایین تنه را انجام می‌دهد. زاویه‌های انگشتان پا، کف پا، مچ پا و مفصل ران اندازه‌گیری می‌شود تا شدت و سطح بدشکلی‌های عملکردی یا ساختاری تعیین شود. برای این کار از بیمار خواسته می‌شود روی تخت معاینه دراز بکشد یا بایستد. متخصص پا از بیمار می‌خواهد راه برود و یا بدود تا شیوه گام برداشتن بیمار و عملکرد‌های کف پا و پایین‌تنه را هنگام انجام فعالیت ارزیابی کند.
سپس متخصص پا از کف پای بیمار قالب سه بعدی میگیرد. برای این کار از بیمار خواسته می‌شود تا داخل جعبه فوم تراکم‌پذیر قدم بگذارد، سپس با گچ مخصوص شکسته‌بندی از پای بیمار قالب گرفته می‌شود. یا این که پا با اسکنر نوری یا مکانیکی اسکن می‌شود.
سپس از مدل سه بعدی به دست آمده و جزییات اصلاحی مورد نظر متخصص ارتوپد یا متخصص پا برای تهیه کفی طبی استفاده می‌شود. اکثر متخصصیان ارتوپدی با یک لابراتوار تخصصی برای ساخت کفی همکاری دارند، برخی نیز خود اقدام به تهیه کفی میکنند.
مزایا و معایب کفی طبی
مزایای کفی طبی بی‌شمار است. نخست این که چون کفی‌های طبی برای پای هر بیمار تهیه می‌شود، کفی کاملاً اندازه پای اوست. از طرفی چون به دقت متناسب با پای بیمار تهیه می‌شود میتوان آن را از مواد بادوام محکم ساخت تا احتمال این که باعث ناراحتی یا تحریک پای بیمار بشود به حداقل برسد.
سودمندی کفی طبی کفش در درمان موثر و همیشگی عارضه‌های دردناک، از انگشتان پا تا کمر، به اثبات رسیده است. تاثیرگذاری کفی‌های طبی از طراحی ویژه آنها متناسب با ماهیت زیست مکانیک پای هر بیمار نشات میگیرد.
کفی‌های طبی به ورزشکاران اجازه می‌دهد تا بدون احساس درد به تمرین و رقابت بپردازند. اکثر بیماران بزرگسال از کفی طبیعی استفاده میکنند تا فعالیت‌های روزمره را بدون تحمل درد به خوبی انجام دهند و احساس ناتوانی نکنند.
اما نقطه ضعف استفاده از کفی طبی سفارشی قیمت بالای آنها در مقایسه با کفی‌های آماده است. اگر چه کفی‌های آماده علائم خفیف بسیاری از بیماران را تسکین می‌دهد، اما بر خلاف کفی طبی سفارشی قابلیت اصلاح علائم گوناگون را ندارد، چرا که کفی آماده متناسب با پایی با شکل معمول ساخته می‌شود.
انواع مختلفی از کفش هایی که پسوند طبی هم دارند در بازار وجود دارند. صرف اینکه نام کفشی طبی است یا از داروخانه تهیه شده و یا از فروشگاهی تهیه شده که ادعای فروش کفش طبی دارد به معنای آن نیست که کفش مورد نظر واقعا خصوصیاتی را که میخواهیم داشته باشد. یعنی بتواند مشکل پای ما راکمتر کند.
بیماری های مختلفی در پا وجود دارند و مشکلات ناشی از بعضی را میتوان با استفاده از کفش مناسب برطرف کرد. در هر بیماری پا، ممکن است نیاز به استفاده از کفشی با خصوصیات خاص باشد که با بیماری دیگر متفاوت است ولی خصوصیات مشترکی وجود دارند که تمام کفش های طبی باید واجد آنها باشند.
مهمترین خصوصیات کلی که هر کفش طبی یا ارتوپدی باید داشته باشد عبارتند از:
پنجه پهن و با ارتفاع: پنجه کفش یا Toe box از مهمترین قسمت های آن است. وقتی عرض یا ارتفاع پنجه کفش کم باشد اختلالات زیادی مانند انگشت چکشی، میخچه و هالوکس والگوس را ایجاد میکند. انگشتان پا باید در پنجه کفش فضای کافی داشته باشند تا از هم باز شوند و کمی به بالا و پایین بروند. بجای استفاده از کفش های نوک تیز از کفش های با پنجه گرد استفاده کنید
کفی قابل تعویض : سعی کنید کفشی بخرید که کفی Insole قابل تعویض باشد. با این کار میتوان با عوض کردن کفی اندازه و حجم کفش را کم و زیاد کرد تا وقتی پا ورم کرد بتوان جا برای آن باز کرد و یا کفی ساده را با کفی های درمانی جایگزین کرد. وقتی پا عرق کرده و کفش را نمناک میکند کفی قابل تعویض در کم کردن رطوبت کفش میتواند موثر باشد. کفش مرطوب میتواند موجب ابتلا پا به بیماری های قارچی باشد
پشتی سفت و محکم : پشتی کفش Heel counter قسمتی از کفش است که در پشت پاشنه پا قرار میگیرد. این پشتی باید سفت و محکم باشد. برای امتحان کردن پشتی کفش با شست خود بر روی آن فشار دهید. اگر فرو نرفت پشتی محکمی دارد
کف داخلی با شکل مناسب : کف کفش از داخل Foot bed باید قوس هایی داشته باشد که هماهنگ با قوس های کف پا باشد. وزن بدن در داخل چنین کفشی بصورت متناسب برروی تمام سطح کف آن توزیع شده و پا در چنین کفی احساس راحتی میکند. مهمترین قوس کف پا قوس طولی آن است پس کف داخلی کفش باید در قسمت میانی و داخلی کمی برجسته تر باشد
پاشنه مناسب : پاشنه Heel کفش از قسمت های مهم آن است. کفش بدون پاشنه و کفش با پاشنه بلند هر دو مضر هستند. اندازه پاشنه بطور متعادل باید حدود 1.5 تا 3 سانتیمتر باشد
سطح داخلی یکنواخت : با دست کشیدن به تمام سطح داخلی کفش باید متوجه شویم سطوح یکنواخت و قوس های نرمی در درون کفش وجود دارد. این چنین کفش هایی در موقع راه رفتن فشار کمتری را به پوست وارد میکنند
کفش نفس کش : جنس رویی کفش باید طوری باشد که تهویه داخل کفش برقرار باشد. این تهویه برای عرق نکردن پا ضروری است
یقه و زبانی نرم : یقه کفش Shoe collae جایی است که اطراف مچ پا را میگیرد و زبانی کفش Shoe tongue برگه ای است که در زیر بندهای کفش قرار میگیرد. این قسمت های کفش باید حاوی پد ها و بالشتک های نرمی باشد تا فشار کمتری به پوست وارد کند
کفی ها و کفش های طبی وظیفه اصلاح کردن انواع ناهنجاری های بدن و الگوهای غلط راه رفتن را دارند و هدف از ساخت آنها فراهم کردن شرایط مطلوب برای ایستادن و راه رفتن و دویدن است. استفاده از کفش ها و کفی های طبی برای افرادی با مشکلات زیر بسیار مناسب است:
1) کسانی که دارای ناهنجاری های متحرک مانند صافی کف پا هستند.
2) کسانی که دارای ناهنجاری های ثابت و درد پای همیشگی و مشکلاتی همچون خار پاشنه و التهاب کیسه زلالی زیر پاشنه هستند. کفی ها و کفش های طبی میتواند در درمان خار پا موثر باشند.
3) در بعضی از مواقع و شرایط همچون بارداری، بعضی از خانم ها به دلیل اضافه وزن ناگهانی باید از این گونه کفش ها و کفی ها استفاده کنند.
4) استفاده از کفی های طبی برای کودکان 7 تا 12 سال که کف پای آنها در حال شکل گیری است بسیار مناسب است زیرا از تغییر شکل پا جلوگیری و نیز سبب برخورداری از کف پایی استاندارد تا آخر عمر می شود.
ویژگی‌های یک کفش خوب و مناسب
کفی کفش طبی باید از استحکام کافی برخوردار باشد و بتواند شوک وارده به کف پا را جذب کند. به طور کلی، نیرویی که در حال راه رفتن از زمین و کف پا به بدن منتقل می‌شود، معمولا حدود دو برابر وزن بدن است. این نیرو در حالت دویدن حتی تا 10 برابر وزن بدن هم به اندام‌ها منتقل خواهد شد. بنابراین کفی کفش میتواند نقش مهمی در انتقال و پخش نیرو از زمین به کف پا و در نهایت به بدن داشته باشد.
کفش طبی مناسب باید کاملا اندازه پا باشد، نه تنگ‌تر و نه گشادتر. اگر کفش شما بیش از حد تنگ باشد یا پاهایتان را فشار دهد، خونرسانی در ناحیه پا مختل خواهد شد. ایجاد نقاط فشاری و زخم ناشی از آن هم میتواند از دیگر عوارض پوشیدن کفشهای طبی یا غیرطبی تنگ باشد. گشاد بودن کفش طبی مردانه و زنانه و بازی کردن پا درون آن هم باعث ساییدگی و ایجاد اختلال در انتقال نیرو می‌شود. پس حواستان باشد فروشنده کفش بزرگ‌تر یا کوچک‌تری را به شما تحمیل نکند و قول بهبود سایز با قالب زدن یا کفی گذاشتن را به شما ندهد.
کفی کفش طبی باید کاملا متناسب با ویژگی‌های کف و قوس کف پا باشد. ضمن اینکه باید سبک، ضخیم و جاذب ضربه (دارای خاصیت الاستیکی) به‌خصوص در ناحیه پاشنه هم باشد.
پوشیدن کفشهایی با پاشنه یا کفی از جنس چوب یا MDF، به هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود؛ جنس چوب و MDF (ام دی اف) میتواند به سرعت پاشنه پا را آزار دهد و باعث ایجاد درد در این ناحیه شود. در حالی که پوشیدن کفشهایی با پاشنه و کفی‌هایی با خاصیت الاستیکی، به هیچ‌وجه پاشنه و کف پا را آزار نمی‌دهد.
7 گروه از کفش ها خطرناک ترند
کفش های غیر استاندارد از عوامل مهم درد در ناحیه پا هستند و باعث مشکلاتی برای پا در قسمتهای متفاوت می شوند.
کفش های غیر استاندارد شامل:
- کفشهای پاشنه بلند
- کفشهای نوک تیز
- کفشهای تخت
- کفشهای بزرگ و یا خیلی تنگ
- کفشهایی سکویی
- صندل به ویژه برای افراد دیابتی و افرادی که اختلال حس کف پا دارند.
- کفش هایی با کف غلتان به ویژه برای افراد مسن, افرادی که مشکل تعادلی دارند, افرادی که سابقه ناپایداری و پیچ خوردگی و کشیدگی عضلات دارند, مناسب نیستند.
بهتر است قبل از خرید کفش ابتدا از سلامت ساختاری پای خود اطمینان حاصل فرمایید پس از کارشناسان این رشته و متخصیص پا پزشکی در این رابطه مشورت بگیرید.
نکاتی که در خرید کفش باید به آنها توجه کنید
- کفشی بخرید که با فرم طبیعی پای شما همخوانی داشته باشد
- هنگام عصر کفش بخرید زیرا پاها در طول روز ورم می کنند
- هیچگاه کفش تنگ یا کفش گشاد نخرید
- کف کفش باید محکم و آج دار باشدو
- کفش باید سبک باشد.
- هنگام خرید کفش به اندازه 1 سانتی متر فاصله بین شست پا و نوک کفش وجودداشته باشد.کفش های بند دار یا سگک دار کفش های مناسبتری اند زیرا می توان سایزآنها را تغییر داد.
منبع:کلینیک فاخر
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
